Architektura modernizmu we Wroclawiu

Na początku XX w. kolebką nowych idei architektonicznych, stała się Akademia Sztuk Pięknych, kierowana w latach 1899-1916, przez H. Poelziga, twórcę pierwszej nowoczesnej willi typu "Landhaus", pierwszych nowoczesnych kamienic czynszowych (między ul. Pocztową, Sudecką i Sztabową) i pierwszego nowoczesnego biurowca (u zbiegu ul. Łaciarskiej i Ofiar Oświęcimskich). Jako jeden z twórców Związku Artystów Śląska i Śląskiego Związku Ochrony Stron Ojczystych, przyczynił się on w dużym stopniu do wzrostu zainteresowania śląskim dziedzictwem architektonicznym, czego wyrazem stało się kolejne, tym razem odwołujące się do tradycji regionalnych, ożywienie noerenesansu (ewangelicki kościół św. Pawła, Szpital Żydowski, willa-muzeum A. I T. Neisserów).



Foto: Wystawa wzorcowa WuWa, nowoczesne budownictwo początku lat XX


Do tradycji śląskiego budownictwa ludowego nawiązywał też w swych pierwszych wrocławskich pracach, M.Berg, wsławiony budową monumentalnej hali widowiskowej, zwanej Halą Stulecia stanowiącej główny architektoniczny akcent Wystawy Stulecia w 1913. Wyrażone w niej dążenie do ładu i harmonii, do utopijnej "formy absolutnej", stanowiło istotę modernistycznego przełomu w architekturze Wrocławia, wyznaczanego także przez inne dzieła Berga (elektrownie wodne, kaplica na cmentarzu Osobowickim). Mimo fiaska ambitnych projektów urbanistycznych i odstąpienia w centrum miasta wieżowców, wrocławska szkoła architektury modernistycznej, stała się faktem.

Potwierdzenie jej europejskiej rangi, przyniosła wystawa w 1929 pt. " Mieszkanie i miejsce pracy". Współorganizator tej wystawy - Towarzystwo Osiedlowe Wrocław, miało już wówczas za sobą budowę wielkich osiedli mieszkaniowych na Sępolnie i Popowicach, po których nastąpiły, także za sprawą innych organizacji, spółdzielczości mieszkaniowej, kolejne: Grabiszyn, Księże Małe, Pilczyce, Stabłowice Nowe i Szczepin. Powstały też niewielkie osiedla peryferyjne (Ołtaszyn, Żłotniki ),nawiązujące do tradycji rodzimego budownictwa ludowego.



Foto: Biurowiec Hanza Poelziga z 1911 roku


Między 1910 a 1933 rokiem Wrocław był jednym z centów nowoczesnej architektury w Niemczech. Obok Hali Stulecia autorstwa Maksa Berga czy domu towarowego Rudolfa Petersdorffa projektu Ericha Mendelsohna powstały tutaj liczne nowatorskie budowle, które wywarły wpływ na architekturę tworzoną daleko poza granicami Śląska.

Foto: Elektrownia wodna "Południowa" z roku 1924


Modernistyczna praktyka architektoniczna utrzymała się także w latach 30, choć ideolodzy III Rzeszy usiłowali narzucić administracji, budowlane wizje uproszczonego "monumentalnego" neoklasycyzmu. Utrzymane w tym duchu projekty przebudowy centrum miasta (pl. Wolności) nie doczekały się realizacji. Głównym architektonicznym świadectwem tych czasów są dziś : Stadion Olimpijski, Nowa Rejencja, Kombinat PZL-Hydral i schronu przeciwlotnicze.(Patrz: Rozdz. pt. "III Rzesza")



Foto: Kaplica cmentarna na Cmentarzu Osobowickim


Wybór zdjęć ze strony internetowej: http://wroclaw.hydral.com.pl/



WIĘCEJ INFORMACJI UDZIELĄ PAŃSTWU NASI PRZEWODNICY! 

ZAPRASZAMY NA WYCIECZKI Z PRZEWODNIKIEM!


ZAPRASZAMY NA WYCIECZKĘ Z PRZEWODNIKIEM ŚLADAMI WROCLAWSKIEGO MODERNIZMU.